Friday, April 24, 2009

Thursday, April 23, 2009

Zeilend naar Zweden

De zeiltocht van Amsterdam naar Gothenburg in Zweden
---------------------------------------------------------------------

Paul, een zweedse zeiler, had mij uitgenodigd om mee te helpen zijn zeilboot naar Zweden te zeilen. Deze winter heeft zijn boot in de Sixhaven in Amsterdam gelegen. In die periode is hij zelf in Zweden aan het werk geweest.
De boot is een Van der Stadt, 34 voet, hout/epoxy zeilboot. Relatief licht.
Vier dagen voor wij zouden vertrekken kwam Paul uit Zweden aan en heeft in die tijd diverse reparaties uitgevoerd en een windvaan stuur inrichting uit Canada op de achterspiegel gemonteerd.



Twee dagen voor vertrek ben ik hem gaan helpen met het inscheren van twee reeflijnen in het grootzeil. Er bleek nog erg veel te doen voor wij konden vertrekken.
De laatste dag voor vertrek hebben wij samen proviand en een grote hoeveelheid bier ingeslagen en in de boot verstouwd.



Dag 1, Woensdag 1 april 2009
------------------------------------
S’morgens vertrokken uit de Sixhaven in Amsterdam. De ex (?) vriendin van Paul, de mooie zweedse Lisa (zie foto), zou binnen Nederland meevaren.
Helaas kwam er een zwakke wind uit het noorden en hebben wij tot Enkhuizen gemoterd.
Na de sluis konden wij bij een aantrekkende wind heerlijk naar Den Oever zeilen en hadden wij volop gelegenheid de nieuwe windvaan in te stellen en uit te proberen. Na een tijdje als dronkemannen een slingerende koers te hebben gevaren lukte het steeds beter de windvaan af te stellen en was het een genot om in de namiddag zon te zeilen.
Om borreltijd waren wij afgemeerd in Den Oever en besloten daar een nacht te blijven omdat alle navigatieverlichting nog moest worden aangesloten. Dit hield in dat Paul de mast in gehesen moest worden. Ook baarde de bevestiging van de stuurtouwen van de windvaan aan de achterpreekstoel ernstige zorgen. Het achterdek bleek redelijk rot en bewoog onrustbarend.
Dag 2, Donderdag 2 april 2009
-------------------------------------
Een prachtige zonnige dag die wij besteed hebben aan reparaties en een lange wandeling naar het plaatsje Den Oever. Het probleem van het achterdek is niet echt opgelost maar wij hebben de kracht van de stuurtouwen via katrollen over een sterker deel van het achterdek laten lopen.
Met de nodige inspanning werd bereikt dat alle navigatie verlichting werkte.

Dag 3, Vrijdag 3 april 2009
---------------------------------
Wij zijn gezien het getij pas rond het middaguur uitgevaren richting Den Helder.
Om 13.00 gingen wij door de Stevinsluis bij Den Oever het wad op.
Zoals verwacht hadden wij de stroom mee. Het was een beetje mistig en er stond helemaal geen wind.
Lisa hebben wij om 17.00 uur op een steiger van de jachthaven van de Koninklijke Marine in Den Helder afgezet. Daarna het Molengat in gemoterd op weg naar volle zee. De zee was spiegelglad.
Heerlijk gegeten al moterend op de automaat langs de west en noordkust van Texel.
Het was een prachtige zonsondergang (zie foto).

Om 21.00 uur werd het erg koud en ik had de eerste wacht tot 22.00 uur.


Dag 4, Zaterdag 4 april 2009
----------------------------------
Om 01.00 in de nacht staken wij nog steeds moterend de scheepvaartroute boven Terschelling in noordelijke richting over.
Daarna zijn wij in dichte mist beland, maar we konden wel zeilen. In de tweede scheepvaartroute zagen wij geen hand voor ogen en was het best angstig met het drukke scheepvaartverkeer daar.
Overdag bleef de mist erg lang hangen en ging het geleidelijk harder waaien.
Het werd erg koud en gelukkig paste ik in een overlevingspak van Lisa dat nog aan boord was.
Zo koud was het!
Dit was toch warmer dan mijn vijf lagen kleding met mijn Musto zeilpak.
Het bleek dat de bevestiging van de giek aan de mast het begeven had. Er waren weinig reserve onderdelen aan boord. In plaats van een bout hebben wij een schroevendraaier gebruikt. Die heeft het maar twee dagen uitgehouden voor hij het ook begaf.
We zeilen nu met twee reven in het grootzeil en een ver ingedraaide genua.
Als avondeten hadden wij pizza, de oven werkt uitstekend.
Het werd een glasheldere en heel koude nacht op zee. Je kon alle sterren duidelijk zien en het was heerlijk zeilen zo met een harde bakstag wind.

Dag 5, Zondag 5 april 2009
---------------------------------
Om 05.30 kwam een bevoorradingsschip van een booreiland recht op ons af. Paul heeft hem opgeroepen op de marifoon en ik scheen met de zaklamp in het grootzeil. Zonder te antwoorden verlegde hij uiteindelijk zijn koers en verdween in de duisternis.
S’morgens was het schitterend zonnig maar koud weer. Wij sleepten een vislijn achter de boot maar hebben niets gevangen. Misschien gingen wij te hard? 5 tot 6,5 knopen per uur.
De hele dag bleef het schitterend zonnig weer en schoten goed op richting het noorden.
Dag 6, Maandag 6 april 2009
-----------------------------------
Om 07.00 viel de wind volkomen weg en waren wij nog maar 21 mijl van de noorse zuidkust en Christiansund verwijdert. Omdat wij van een passerend schip een weerbericht ontvingen waarin storm voorspeld werd besloten wij richting Skagen op het noord puntje van Denemarken te koersen. In de middag konden wij weer zeilen. Bij prachtig weer nog een tijdje gedobberd in de hoop vis te vangen, maar helaas niets.
Op de motor uiteindelijk in het donker op aanwijzingen van de havendienst de haven van Hirtshals op de noordpunt van Denemarken binnen gevaren en aan de jachtensteiger vastgemaakt.


Dag 7, Dinsdag 7 april 2009
---------------------------------
De hele dag in Hirtshals gebleven. Nu bleek dat die storm ( windkracht 6 noemen zij daar storm!) al geweest was. Wij hadden daar niets van gemerkt omdat wij met een bakstagwind voor de wind richting Noorwegen gezeild waren. Toch leek het ons wel aantrekkelijk om een rustdag in te lassen na al die nachten op zee.
Het is een echte vissershaven en wij hebben ons dan ook te goed gedaan aan allerlei heerlijk vis.

Dag 8, Woensdag 8 april 2009
------------------------------------
Om 06.00 vertrokken. Geen wind en een vlakke zee. Dus motoren richting Gothenburg in Zweden. In de morgen regen en in het begin van de middag kwam dichte mist opzetten.

De wind kwam recht van voren uit het oosten en de golfslag nam steeds meer toe.
Uiteindelijk konden wij geen tien meter meer zien. Paul heeft geen radar aan boord maar gelukkig wel een werkende AIS (Automatic Identification System). Hierop kun je de grote schepen die dat systeem hebben zien en kun je hun naam, positie, koers en snelheid aflezen.
Paul riep steeds de boten die op ons afvoeren via de marifoon op met het verzoek rekening met onze koers en positie te houden. Het was toch een angstige middag. Toen wij dicht onder de kust van Zweden kwamen riep Paul Lyngby Radio op en die kon ons verder begeleiden. Zij hebben nog een autocarrier koers laten wijzigen omdat die ons dreigde te overvaren.
Door de combinatie van de elektronische kaart (tsunamis) op een kleine laptop met daarop via een gps de positie van de boot wisten wij precies waar wij voeren.
Zo zijn wij in dichte mist de archipel van Gothenburg binnengevaren.
Wij waren al ruim tussen de vele eilanden voor wij land zagen!

Gelukkig hadden wij niet de grote scheepvaartroute naar Gothenburg gekozen maar een sluiproute tussen de eilanden door. De kans om met de vele in- en uitgaande schepen in de dichte mist in aanvaring te komen was zo veel kleiner.
Naarmate wij verder in de archipel motorden nam de mist af en kwamen wij om ca 19.00 uur aan in de koninklijk jachthaven van Gothenburg waar de oom van Paul ons al opwachtte.

Hij reed ons naar zijn huis en trakteerde ons heel gastvrij op een heerlijke maaltijd en een zacht bed.
Daar heb ik nog een dag gelogeerd , van hun gastvrijheid genoten en ben vrijdag naar Amsterdam teruggevlogen.

Enkele lessen die ik heb geleerd:

- Wij zijn uitgevaren zonder een anker aan boord. Wat te doen als er een lijn in de schroef komt terwijl je tussen de rotsen vaart?
- Er was geen reddingsvlot aan boord. Hoe te handelen als je op een onbekend drijvend voorwerp vaart, een gat in de romp krijgt en de boot zinkt? Het was tenslotte maar een houten boot met niet zo’n dikke huid.
- Er waren geen reddingsboeien aan boord.
- Er waren geen papieren kaarten aan boord. Wat te doen als de elektronische navigatie uitvalt?
- Geen radar aan boord.
- De radarreflector werkte niet. Bij navraag bij diverse schepen bleken zij ons in de mist niet op de radar te zien. Een actieve radar transponder zou beter geweest zijn.
- Zo’n zweeds overlevingspak is ideaal in de koude noordelijke zee. Volgens Paul worden ze door de overheid zwaar gesusidieerd. Ze kosten ca 275 euro.
- Er waren te weinig reserve onderdelen en gereedschappen aan boord.

Conclusie : als ik weer met iemand mee vaar toch de inventaris en de veiligheidsmiddelen beter controleren.
Dankzij de AIS en het constante oproepen van de ons omringende schepen door Paul terwijl ik gespannen in de kuip in de mist tuurde heeft mogelijk een aanvaring voorkomen.